.

Ο λόγος στασίμων 1:1 ενός κεραιοσυστήματος, δεν συνεπάγεται τον 1:1 λόγο μεταφοράς ισχύος, προς την κεραία!

Sunday 16 January 2011

Homebrew RF Test Oscillator




Στο Practical Wireless του Νοεμβρίου δημοσίευσε ο rev. George Dobbs G3RJV την κατασκευή ενός RF Test Oscillator.
Και όχι μόνο, όπως ο ίδιος λέει: “...the completed project is a useful test oscillator that covers the whole HF Amateur band spectrum. I am sure the ingenuity of PW readers will doubtless be applied to the oscillator circuit. For example the output of from range 1 is high enough to drive a a simple passive diode mixer – perhaps for a 1.8 and 3.5MH direct conversion (DC) receiver...
Δεν διεκδικεί δάφνες ακρίβειας και σταθερότητας αλλά είναι μια πολύ καλή πηγή ραδιοσυχνότητας όταν θέλεις να ρυθμίσεις τα στάδια εισόδου ενός δέκτη ή γενικότερα χρειάζεσαι μια συχνότητα για μια μέτρηση ή μία σύγκριση.
Ενώ ξεκίνησα να το μοντάρω έχοντας υπ όψιν μου το σχέδιο του περιοδικού, ήρθε και το καινούργιο τεύχος του Ιανουαρίου το οποίο δίνει μια καλύτερη ιδέα για τον ταλαντωτή και δίνει μεγαλύτερη τάση p-p.
Επειδή η “γεννήτρια” δεν δίνει μεγαλύτερη τάση από 1V p-p στους 10MHz με πτώση από εκεί και πάνω, είχα σκοπό να χρησιμοποιήσω σαν broadband ενισχυτή από την τελευταία σειρά κατασκευών (homebrew πομποδέκτης HF με μπάντες)του Eamon Skelton EI9GQ ο οποίος έχει ένα καταπληκτικό site το οποίο πρέπει να επισκεφθείτε!
Φωτογραφία και σχέδιο του ενισχυτή βλέπετε εδώ.
Ο Τ1 είναι FT37-43 και το σύρμα είναι 10 σπείρες 28s.w.g. ή 30s.w.g. στριμμένο bifilar. Ο πυκνωτής 0.47μF, αυτός με τον αστερίσκο δεν φαίνεται στην κατασκευή αλλά, πρέπει να τοποθετηθεί.
Αυτό για την περίπτωση που θελήσετε να το φτιάξετε ή να το κρατήσετε αρχείο.
Πίσω στην κατασκευή λοιπόν και αφού ήμουν τυχερός να έχω έναν βερνίερο (ή slow motion drive όπως είναι γνωστός εδώ)απέφυγα την λύση ενός δεύτερου μεταβλητού πυκνωτή σαν bandspread.
Όταν θέλουμε ακρίβεια στην επιλογή του μεταβλητού πυκνωτή αλλά δεν υπάρχει μειωτήρας στην κίνηση, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε παράλληλα έναν δεύτερο μικρότερης χωρητικότητας και με την βοήθεια του οποίου θα βρίσκουμε μικρομετρικά την επιθυμητή συχνότητα.
Η λειτουργία του δεύτερου πυκνωτή ονομάζεται bandspread!
Ο βερνιέρος δεν δούλευε καλά και χρειάστηκε να τον λύσω και να τον λαδώσω, να ψαρέψω δύο βίδες από τις τρεις που έκαναν βόλτα μέσα στον χώρο του και να απομακρύνω και τα δύο πλαστικά στοπ που δεν επιτρέπουν την κατά 3600 περιστροφή.
Ίσως αυτός ήταν ο λόγος που τον είχα αγοράσει την χαριστική τιμή των 20 Στερλίνων!
Την φθορά μπορείτε να την δείτε στην φωτογραφία. Αφού δεν έχω γραφιτούχο γράσο έφτιαξα πρόχειρα λίγο, τρίβοντας με το πλάι την μύτη ενός μολυβιού όλη την επιφάνεια η οποία τρίβεται, έως που μαύρισε κι έπειτα έσταξα προσεκτικά δύο σταγόνες καλό λάδι λίπανσης. Μετά από μερικές περιστροφές, ή μεταβολή ήταν πολύ απαλή και χωρίς να είναι έντονο το φαινόμενο της τριβής.
Μολονότι τώρα περιστρέφεται κατά 3600 σαν στοπ χρησιμοποιώ την μεταβολή του πυκνωτή.
Βρήκα μετά στο κουτί που μοιάζει με δωμάτιο, έναν μεταβλητό πυκνωτή ο οποίος ήδη ήταν τοποθετημένος σε βάση δίνοντας μου μια απόσταση από την πλακέτα και την οποία χρειαζόμουν για την σύνδεση με τον άξονα του βερνιέρου.
Άφησα να περάσουν οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς να λιώσουν και τα πολλά χιόνια(!) και ζήτησα απόν υπεύθυνο πωλήσεων του G-QRP Club Graham G3MFJ να μου στείλει μερικά TOKO πηνία, πηνιόσυρμα και μερικούς φερρίτες.
Άμα τη παραλαβή ξεκίνησα την μελέτη της κατασκευής.
Η πλακέτα ήταν αγορασμένη σε ένα rallie (έτσι λένε εδώ τις hamfest/χοιρινοσυγκεντρώσεις) και όπως βλέπετε είναι λίγο μικρότερη από το die-cast κουτί το οποίο και αυτό έχει αγοραστεί από κάπου “για κάτι που θα κατασκευασθεί κάποια μέρα”. Με καταλαβαίνετε ελπίζω!
Δεν με απασχολεί το κενό και η θωράκιση αφού η όλη κατασκευή είναι δοκιμαστική και όχι για να στηρίξει τις απαιτήσεις ενός εργαστηρίου.
Εκτός αυτού, στην αυθεντική της μορφή, όπως μπορείτε να δείτε στην φωτογραφία είναι περισσότερο “χύμα” απ' ότι η δική μου!
Αφού πρώτα έβγαλα σαν μήτρα σε ένα λεπτό κομμάτι χαρτόνι τα σημεία που έπρεπε να ανοίξω τις απαραίτητες τρύπες για να στερεώσω τον βερνίερο, σημάδεψα και τρύπησα την πλακέτα.
Μέτρα δύο και κόψε μία” νομίζω ότι λένε οι ξυλουργοί αλλά εγώ το παράκανα λίγο με την εμμονή μου.
Τουλάχιστον το αποτέλεσμα είναι κάτι που μου αρέσει.
Θα μπορούσα να είχα τον μεταγωγό διακόπτη 2 χιλιοστά πιο κάτω αλλά μου παρουσίασε πρόβλημα το laser από την πολύ χρήση!
Ο μεταγωγός όπως μπορείτε να δείτε δεν είναι τριών θέσεων αλλά δώδεκα.
Αφ' ενός δεν είχε κάτι λιγότερο το πάλε ποτέ κραταιό στα ηλεκτρονικά Maplin και αφ' ετέρου, όλο και κάπου αλλού μπορεί να χρειαστεί ένας μεταγωγός 1 x 12.
Ευτυχώς που καθυστέρησα αφού έτσι ήρθε στα χέρια μου το καινούργιο Practical Wireless με την βελτιωμένη έκδοση του Signal Generator-Local Oscillator-Signal Injector όλα αυτά μαζί!
Στο καινούργιο διάγραμμα όπως βλέπετε ο ταλαντωτής είναι λίγο “παράξενος”.
Ονομάζεται Franklin oscillator από τον σχεδιαστή του Charles Samuel Franklin ο οποίος εφηύρε τον μεταβλητό πυκνωτή το 1902!
Έχει δύο f.e.t. Tr1 και Tr2 είναι συζευγμένα μεταξύ των εν είδει ασταθή πολυδονητή και το κλασικό L/C ορίζει την συχνότητα ταλάντωσης!
Τα Tr3 και Tr4 είναι συνδεσμολογημένα σε διάταξη cascode και δίνουν μεγάλο κέρδος χωρίς να “γονατίζουν” το προηγούμενο στάδιο.
Μολονότι ο G3RJV συνιστά να μην χρησιμοποιηθεί ένα RFC σειράς και χαμηλής εντάσεως, δεν είχα κάτι καλύτερο για να χρησιμοποιήσω.
Το ιδανικό τσοκ είναι ένα το οποίο θα παρουσιάζει χαμηλή αντίσταση στο Συνεχές Ρεύμα αλλά ελλείψει αυτού, δίνει την εναλλακτική λύση των 30 σπειρών σύρματος 30 s.w.g. σε τορόϊντ τύπου κιάλι FT-43-302.
Λίγη προσοχή θέλει στο στρίψιμο των δύο συρμάτων του μετασχηματιστή T1.
Δεν χρειάζεται να είναι σφικτό παρά 2 με 3 στροφές στο εκατοστό.
Μην επιχειρήσετε να το στρίψετε με τρυπάνι αλλά κόψτε 30 εκατοστά σύρματος και αφού το διπλώσετε στην μέση με την βοήθεια ενός μολυβιού ή ενός κατσαβιδιού το περιστρέφετε σιγά και προσεκτικά και “στρώνετε” τις στροφές με τον δείκτη και τον αντίχειρα.
Όπως βλέπετε επάνω στην πλακέτα έχω χρησιμοποιήσει και δύο μικρά “νησάκια” φτιαγμένα από κομμάτια πλακέτας και το σκεπτικό αυτό είναι βασισμένο στις κατασκευές τύπου Manhattan ενώ όλη η κατασκευή είναι τύπου ugly constraction.
Στην φωτογραφία βλέπετε το ένα στο οποίο πατάει η μεσαία λήψη του T1 και το άλλο στο οποίο θα συνδέσω την μόνιμη τροφοδοσία των 9V ή έναν ακόμα σταθεροποιητή τάσεως και το τροφοδοτώ με 12V.
Το κόστος είναι αμελητέο και πλησίασε τις 8 Στερλίνες χωρίς να υπολογίζω το κουτί και τον βερνιέρο.
Χοντρικά 2 Στερλίνες για τον μεταγωγό, 2 για τον μεταβλητό πυκνωτή και 4 Στερλίνες για τα πηνία τύπου TOKO και τα τρανζίστορ με τα υλικά τους!
73

Οι φωτογραφίες του Test Oscillator και των σχεδίων είναι από το Practical Wireless ενώ η φωτογραφίες και το σχέδιο του broadband amplifier είναι από το RadCom και σε κατασκευή του EI9GQ.
Οι υπόλοιπες "υπογεγραμμένες" είναι δικές μου.
Περισσότερες μπορείτε να δείτε στην συνέχεια με, ελπίζω, καλή ευκρίνεια!





































Τα αυθεντικά ΤΟΚΟ πηνία δεν παράγονται πλέον αλλά ο δαιμόνιος έμπορος και κατασκευαστής ραδιοερασιτεχνικών κιτ και βοηθημάτων, Tony Nailer G4CFY, εντόπισε στην Κίνα έναν κατασκευαστή ο οποίος τα φτιάχνει σύμφωνα με τις πατροπαράδοτες προδιαγραφές των ΤΟΚΟ πηνίων.

Οι τιμές και οι αντιστοιχίες έχουν ως εξής:
1.2μH    -(TOKO 3335)    -Spectrum 1μ2H Pink
1.7μH    -(TOKO 4612)    -Spectrum 1μ7H White
2.6μH    -(TOKO 1509)    -Spectrum 2μ6LC Light blue
5.3μH    -(non-TOKO)     -Spectrum 5μ3L Yellow
11.0μH  -(non-TOKO)     -Spectrum 11μ0L Dark blue
45.0μH  -(TOKO 3333)    -Spectrum 45μ0L Red
90.0μH  -(non-TOKO)     -Spectrum 90μ0L Pale Red
Όπως διαπιστώνετε τα φτιάχνει με την φίρμα του (Spectrum Communications) αλλά δεν τα πουλά ακριβά αφού και τα τρία αγοράστηκαν 2.5 Στερλίνες μαζί με την αποστολή!
Τα τρία πηνία τα οποία χρησιμοποιώ είναι το 45μΗ, το 5.3μΗ και το 1.2μΗ το οποία μου δίνουν ένα εύρος 1.5MHz έως και 31MHz.
Το 45μΗ φτάνει έως τους 4MHz συν κάτι.
Το 5.3μΗ το ρύθμισα να ξεκινά από τους 6.9MHz έως και τους 16MHz συν και το 1.2μΗ κάνει επικάλυψη από τους 13MHz έως και τους 31MHz.
Δεν χρειάστηκε να επικεντρώσω την προσοχή μου στις συχνότητες 4MHz έως 7MHz αφού δεν υπάρχει ραδιοερασιτεχνική δραστηριότητα εκεί.
Η μπάντα των 60m δεν έχει δωθεί ακόμα.
Όταν με το καλό θα επιτραπεί να εκπέμψουν ραδιοερασιτέχνες και εκεί, θα παραλληλήσω ένα RFC τσοκ με το 45.0μΗ και θα ανεβώ σε συχνότητα!
Δόξα τω Θεώ, Άλλες 9 κενές θέσεις έχει ο μεταγωγός!

Στο κουτί το μωβ καλώδιο χρησιμεύει σαν μικρή κεραία και στην τρύπα, αν τελικά χρησιμοποιήσω αυτό το κουτί και δεν βρώ ή φτιάξω κάτι μικρότερο, ένα κοννέκτορα RCA σασσί!

No comments: