ΕΛΕΓΚΤΗΣ ΣΥΜΜΕΤΡΙΑΣ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ

ή δουλειά δεν είχε ο Διάβολος…

Κάποιο κρύο βράδυ του καλοκαιριού(!) μην έχοντας κάτι καλύτερο να κάνω από το να ανταλλάσσω ρεπόρτα και τα ίδια του μακαρίτη στο .285 έπαιζα στα χέρια μου ένα RF αμπερόμετρο το οποίο είχα αγοράσει σε ένα Ham Fest.

Από το 1981 και το πρώτο Radio Amateurs Handbook που είχα αγοράσει και το είχα δει σε μια κατασκευή RF Wattmeter, το είχα στα υπ’ όψιν.

Στην κατασκευή αυτή, το RF αμπερόμετρο μαζί με μια γνωστής τιμής αντίσταση, μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν Βαττόμετρο. Σήμερα από Βαττόμετρα βρωμάει ο κόσμος. Δεν νομίζω να υπάρχει Ραδιοερασιτέχνης που να μην έχει δύο-τρία ή να μην έχει πρόσβαση μέσω φίλων σε ακόμη περισσότερα.

Το “μειονέκτημα” των εργοστασιακών αλλά και της κατασκευής αυτής στο Radio Amateurs Handbook, είναι ότι χρησιμοποιούν κονέκτορες και συνδέονται, φυσικά, με ομοαξονικά καλώδια.

Εγώ χρησιμοποιώ ανοικτή γραμμή, και καλά κάνω, οπότε θα χρειαζόμουν δύο RF αμπερόμετρα ή μήπως κάνω λάθος?

Μήπως θα μπορούσα και με ένα να κάνω δουλειά μου? Αν απλά το εφάρμοζα εναλλάξ στο ένα και στο άλλο σκέλος της ανοικτής γραμμής?

Εδώ είμαστε!

Στην αρχή σκέφτηκα να χρησιμοποιήσω έναν διπλό διακόπτη ON-OFF-ON (DPDT double pole double throw).

Σε αυτήν την περίπτωση όμως όταν θα διέκοπτα το ένα σκέλος της ανοικτής γραμμής για να συνδέσω το αμπερόμετρο το άλλο σκέλος θα ήταν στον αέρα μετατρέποντας την κεραία μου έτσι από συμμετρική σε κεραία σχήματος Γ.

Κάτι άλλο έπρεπε να γίνει και μάλιστα με την βοήθεια μεταγωγού διακόπτη με πολλές επαφές και πολλές θέσεις.

Στο Junk Box το οποίο στην δική μου περίπτωση είναι ένα δωμάτιο, βρήκα δύο μεταγωγούς οι οποίοι έδειχναν κατάλληλοι για την δουλειά.

Μετά από πολλές μα πάρα πολλές προσπάθειες στο χαρτί ήρθε η ώρα της εφαρμογής.

Με 5 θέσεις και 5 επαφές στην θέση είχα δυνατότητα για πρακτικά πάμπολλους συνδυασμούς.

Μετά από μερικά γαλόνια τσάι , κάποιες απώλειες κυττάρων φαιάς ουσίας και αρκετά καψίματα από την RF, βρέθηκε ο συνδυασμός και ο σωστός τρόπος συνδεσμολογίας.

Ο μεταγωγός τον οποίο τελικά χρησιμοποίησα είναι 3 θέσεων 4 επαφών στην κάθε θέση. Σύνολο 12 επαφές οι οποίες συνδέονται ως εξής.

Α, έξοδος

Β, έξοδος

Γ, είσοδος

Δ, είσοδος

και αριθμοί συνδέονται ως εξής

1 ενώνει με 7

2 ενώνει με 8

3 ενώνει με (-) οργάνου

4 ενώνει με (-) οργάνου

5 ενώνει με 11

6 ενώνει με 12

7 ενώνει με 1

8 ενώνει με 2

9 ενώνει με (+) οργάνου

10 ενώνει με (+) οργάνου

11 ενώνει με 5

12 ενώνει με 6

Τα υλικά που χρειάσθηκαν ήταν: ένα μικρό μεταλλικό κουτί διαστάσεων 10Χ7Χ7cm, 2 μπόρνες, 2 μπανάνες, 2 RF κονέκτορες (BNC στην δική μου περίπτωση), ένας μεταγωγός 3 θέσεων 4 επαφών στην θέση και λίγο καλώδιο για τις ενώσεις.

Επειδή τα περισσότερα αν όχι όλα τα Τιούνερ έχουν μπόρνες στην έξοδο του μπάλαν BalUn, εγώ αντίστοιχα στην κατασκευή μου έβαλα μπανάνες για την εύκολη βισμάτωση. Αντίστοιχα στην έξοδο έβαλα τις μπόρνες για να βισματώνουν οι μπανάνες της ανοικτής γραμμής. Σε σειρά στο + και – του οργάνου συνέδεσα τους BNC κονέκτορες για να μπορώ να κάνω και μία μέτρηση κατ’ αυτόν τον τρόπο.

Αυτό είναι, τέλος!

Όταν ο μεταγωγός είναι στην μεσαία θέση είναι By-Pass ενώ ταυτόχρονα μπορώ να συνδέσω στους BNC κονέκτορες την κλασική ομοαξονική κάθοδο. Στην αριστερή θέση του διακόπτη βλέπω το ρεύμα που διαρρέει τον αριστερό αγωγό χωρίς να διακόπτω την συνέχεια του δεξιού αγωγού και στην δεξιά θέση βλέπω το ρεύμα που διαρρέει τον δεξιό αγωγό χωρίς να διακόπτω την συνέχεια του αριστερού αγωγού.

Στο πρωτότυπο η διαφορά συμμετρίας στο μέγιστο της κλίμακας του οργάνου, η οποία ατυχώς είναι μόνο 350mA, είναι γύρω στα 15mA. Αυτό σημαίνει ότι η διαφορά συμμετρίας είτε του ελεγκτή είτε της κεραίας, είναι της τάξης του 5%. Για πολύ σκέψη και λίγη κατασκευή, καλά είναι!

Μολονότι η αρχική απόπειρα κατασκευής ξεκίνησε με πορσελάνινο μεταγωγό βαρέως τύπου, όπως βλέπετε στις φωτογραφίες χρησιμοποιώ έναν απλό πλαστικό αγορασμένο εδώ από τα Maplin.

Η MFJ και άλλες εταιρείες στις κατασκευές τους όταν χρησιμοποιούν τέτοιου τύπου μεταγωγούς διακόπτες συνιστούν να μην τους περιστρέφουμε εν θερμώ. Δηλαδή ενώ εκπέμπουμε, διότι θα καούν οι επαφές τους. Σε ένα τιούνερ που έχω φτιάξει, το APERITON, χρησιμοποιώ έναν τέτοιου τύπου μεταγωγό διακόπτη του οποίου του έχω αλλάξει τα φώτα στην RF. Ζει 6 χρόνια τώρα και δεν έχει λόγους να μην ζήσει και ακόμα παραπάνω.

Εν κατακλείδι μην φοβηθείτε να χρησιμοποιήσετε έναν απλό μεταγωγό διακόπτη και περιμένετε πότε και αν θα βρείτε έναν πορσελάνινο για να αντέξει την ισχύ εξόδου του μηχανήματος.

Καλή επιτυχία όσοι αποφασίσετε να κατασκευάσετε τον Ελεγκτή Συμμετρίας Ανοικτής Γραμμής και είμαι στην διάθεσή σας για την όποια απορία σας.

73’s de sv3auw

τα “πηνία” τα οποία φαίνονται συνδεδεμένα στις κλέμες δεν είναι τίποτα άλλο από σπείρες χαλκοσύρματος για να συνδεθούν οι μπανάνες του οργάνου. Δεν έχει τις κλασικές βίδες αλλά μπανάνες γιατί προφανώς κάπου βυσμάτωνε και δεν έμενε σταθερά μετά την μέτρηση!